SSS

Aile Hekimliği Uygulaması Hakkında Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

Aile hekimi kimdir?

Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini, yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın, her kişiye kapsamlı ve devamlı olarak belli bir mekÃ¢nda vermekle yükümlü, gerektiği ölçüde gezici sağlık hizmeti veren ve tam gün esasına göre çalışan aile hekimliği uzmanı veya Bakanlığın öngördüğü eğitimleri alan uzman tabip veya tabiplerdir.

Aile hekiminin görevleri nelerdir?

Aile hekimi, aile sağlığı merkezini yönetmek, birlikte çalıştığı ekibi denetlemek, hizmet içi eğitimlerini sağlamak ve Bakanlıkça yürütülen özel sağlık programlarının gerektirdiği kişiye yönelik sağlık hizmetlerini yürütmekle yükümlüdür. Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri (gebe, loğusa, bebek, çocuk izlemleri, aşılama hizmetleri gibi) ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini verir. Evde takibi zorunlu özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri, birinci basamak tanı, tedavi rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir, tanı ve tedavisi yapılamayan hastaları sevk eder, sevk edilen hastaların geri bildirilen muayene, tetkik, tanı, tedavi ve yatış bilgilerini değerlendirir. Gerektiğinde kişiyi gözlem altına alarak tetkik ve tedavisini yapar. Sağlık raporu, sevk evrakı, reçete v.s. belgeleri düzenler.

Aile hekimliği hizmetlerinden kimler yararlanabilir?

Herkes aile hekimliği hizmetlerinden ücretsiz yararlanabilir. Aile Hekimliği Uygulamasında sağlık güvencesi aranmamaktadır.

Aile sağlığı elemanı kime denir?

Aile hekimi ile birlikte hizmet veren, sözleşmeli çalıştırılan veya Bakanlıkça görevlendirilen hemşire, ebe, sağlık memuruna (toplum sağlığı) denir.

Aile sağlığı elemanının görevleri nelerdir?

Aile hekimine sağlık hizmetinin sunulması esnasında yardımcı olur ve aile hekimi ile birlikte ekip anlayışı içinde kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerinin sunulması ile birlikte, kişilerin sağlık kayıtları ve istatistiklerinin tutulması gibi görevleri vardır.

Nereye aile sağlığı merkezi denir ?Bir veya daha fazla aile hekimi ile aile sağlığı elemanlarınca aile hekimliği hizmetinin verildiği sağlık kuruluşuna denir.

Toplum sağlığı merkezi nedir?

Bölgesinde yaşayan toplumun sağlığını geliştirmeyi ve korumayı ön plana alarak sağlıkla ilgili risk ve sorunları belirleyen, bu sorunları gidermek için planlama yapan ve bu planları uygulayan, uygulatan; birinci basamak koruyucu, iyileştirici ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini müdürlüğün sevk idaresinde organize eden, bu hizmetlerin verimli şekilde sunulmasını izleyen, değerlendiren ve destekleyen, bölgesinde bulunan sağlık kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlayan sağlık kuruluşuna denir.

Aile hekimliğinde sağlık hizmetleri ücretli midir?

Aile hekimliği hizmeti ücretsiz olup, sadece kimlik ile muayene olunabilir.

Herkesin aile hekimi olacak peki sağlık güvencesi olmayanlar ne yapacaktır?

Aile hekimliği uygulamaları (muayene, tahlil, film, aşı enjeksiyon pansuman v.s.) tamamıyla ücretsizdir. Sosyal güvence aranmaksızın tüm işlemleriniz aile hekiminiz tarafından gerçekleştirilecektir.

Aile hekimi bize hangi hizmetleri sunmaktadır?

Yaş, cinsiyet ve hastalık gruplarına yönelik izlem ve taramaları (kanser, yenidoğan, kronik hastalıklar, yaşlı sağlığı ve benzeri taramalar) yapar. Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri (gebe, loğusa, bebek, çocuk izlemleri, aşılama hizmetleri gibi) ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir, sağlığı geliştirici ve koruyucu hizmetler ile ana çocuk sağlığı ve aile planlaması hizmetlerini verir. Evde takibi zorunlu özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kişilere evde veya gezici/yerinde sağlık hizmetlerinin yürütülmesi sırasında kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri, birinci basamak tanı, tedavi rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir, tanı ve tedavisi yapılamayan hastaları sevk eder, sevk edilen hastaların geri bildirilen muayene, tetkik, tanı, tedavi ve yatış bilgilerini değerlendirir, ikinci ve üçüncü basamak tedavi ve rehabilitasyon hizmetleri ile evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu yapar,) Gerektiğinde kişiyi gözlem altına alarak tetkik ve tedavisini yapar. Sağlık raporu, sevk evrakı, reçete v.s. belgeleri düzenler.

Aile hekimime nasıl başvuracağım?

Eğer bir aile hekimine kayıtlı değilseniz, size en yakın aile sağlığı merkezine, toplum sağlığı merkezine ya da il sağlık müdürlüğüne müracaat ederek bir aile hekimine kayıt yaptırabilirsiniz.

Aile hekimine nasıl kayıt yaptırılır?

Kişilerin aile hekimlerine ilk kaydı, aile hekimliği uygulamalarına yeni geçilen illerde müdürlük tarafından ikamet ettikleri bölge göz önünde bulundurularak yapılır. Aile hekimliği uygulamasının olduğu İlâ??e ikamet amacıyla yeni gelen kişiler istedikleri bir aile hekimine kayıt yaptırırlar. Kayıt yaptırmamış olanlar, müdürlük tarafından yakın konumdaki kayıtlı kişi sayısı en az olan aile hekiminden başlanarak kayıt edilirler.

Aile hekimimi nerden öğrenebilirim?

Aile hekimliğine geçmiş merkezlerde T.C. Kimlik numaranızla en yakın aile sağlığı merkezleri, toplum sağlığı merkezleri, il sağlık müdürlüğünden ve Sağlık Bakanlığıâ??nın internet sitesinden de öğrenilebilir.

Aile hekimliği hizmetleri nerede sunulur?

Aile sağlığı merkezlerinde, gezici sağlık hizmeti verilen yerlerde sağlık evlerinde ve sağlık istasyonlarında, yerinde sağlık hizmeti verilen yerlerde ise hizmet verilen kurumdaki düzenlenmiş polikliniklerde hizmet verir.

Aile hekimime hangi saatlerde müracaat edebilirim?

Aile hekiminize çalışma saatleri içinde müracaat edebilirsiniz. Aile hekiminiz çalışma saatlerini değiştirdiği takdirde sizi bilgilendirecektir

Aile hekimime her türlü sağlık sorunumu danışabilir miyim?

Aile hekiminize aile planlamasından çocuk bakımı ve aşı uygulamalarına, sağlıklı beslenmeden bulaşıcı hastalıklara kadar her konuda başvurabilirsiniz.

Aile hekimimi seçebilir miyim? Memnuniyetsizlik durumunda değiştirebilir miyim?

Aile hekimi istenildiği takdirde değiştirilebilir. Kişinin kendi talebiyle aile hekimini değiştirilmesi halinde ancak 3 ay sonra tekrar aile hekimini değiştirebilir.

Aile hekimime gitmeden uzman doktora gidebilir miyim?

Evet

Kişi aile hekimini değiştirmek isterse ne yapmalıdır?

Tercih ettiği aile hekimine ya da toplum sağlığı merkezine müracaat etmesi yeterlidirÂ

Aile içindeki fertler farklı aile hekimlerini seçebilirler mi?

Kişiler hekim seçme özgürlüğü kapsamında istediği aile hekimini seçebilecektir. Çocuklar ebeveynlerinin uygun gördüğü aile hekimine kaydolacaktır

Evde sağlık hizmeti nedir?

Aile hekimi evde takibi zorunlu olan özürlü, yaşlı, yatalak ve benzeri durumdaki kendisine kayıtlı kişilere koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini verir. Evde bakım hizmetleri Aile hekimliği Uygulamasından ayrı bir hizmet birimi olmakla beraber aile hekimleri evde bakım hizmetlerinin koordinasyonunu sağlamakla yükümlüdür.

Gezici sağlık hizmeti nedir?

Aile hekimi ve/veya aile sağlığı elemanının, müdürlükçe tespit edilen uzak mahalle, belde, köy, mezra gibi yerleşim birimlerine Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara göre giderek mahallinde vereceği sağlık hizmetine denir.

Yerinde sağlık hizmet nedir?

Cezaevi, çocuk ıslahevi, huzurevi, korunmaya muhtaç çocukların barındığı çocuk yuvaları ve yetiştirme yurtları gibi özellik arz eden toplu yaşam alanlarından oluşan yerler için yerinde sağlık hizmeti bölgeleri belirlenir ve hizmet verilir.

Seyahat durumunda sağlık hizmetini nereden alacağız?

Özellikle bölgeler arasında seyahat edilmiş ise misafir hasta olarak seyahat edilen bölgedeki aile hekimine veya toplum sağlığı merkezinden kayıt yaptırmadan sağlık hizmeti alabilirsiniz. Bu durumda sizden ve ailenizden ücret talep edilmeyecektir.

Acil durumlarda mesai saatleri dışında kime muayene olabilirim?

Acil durumlarda 112 acil, hastane acilleri ve acil sağlık hizmeti sunan en yakın kuruma müracaat edilebilir.Â

Aile hekimi izinde olursa hangi hekime başvurmalıyız?

Aile hekiminiz izinde olursa yerine ya kendisi ya da sağlık müdürlüğü tarafından aile hekimi görevlendirilecektir. Bu hekime başvurabilirsiniz.Â

Aile hekiminin bulunduğu sağlık kuruluşunda tahlil, röntgen hizmetleri yoksa bunları nerede yaptıracağım?

Tanı ve takip için gerekli görülen basit görüntüleme ya da laboratuar tetkikleri aile sağlığı merkezlerinde yapılabilir. Aile hekimlerinin istediği laboratuar tetkikleri öncelikle halk sağlığı laboratuarı olmak üzere müdürlüğün uygun gördüğü bir laboratuarda yaptırılır.

İlaçlarımı nasıl alabilirim?

Aile hekiminizin reçete ettiği ilaçları eczanelerden veya eczane olmayan yerleşim yerlerinde gezici eczane uygulamasıyla temin edilebilir.

Misafir hasta olarak muayene olduğumda aile hekimi benden para isteyecek mi?

Misafir hasta uygulaması da ücretsizdir.

Yazın yaylaya çıkan ya da memleketlerine birkaç ay izin kullanmaya gelen kişiler sağlık hizmetlerini nasıl alacak?

Kişiler yıl içerisinde uzun vadeli olarak kaldıkları yerler neresi ise o bölgede bir aile hekimi seçmeliler yıl içerisinde kısa vadeli kaldıkları bölgelerde ise en yakın aile sağlığı merkezine başvurup misafir hasta olarak bu hizmeti alabilirler.

Sağlık Bakanlığı Tarafından Aile Hekimliği Uygulamasının Soru ve Cevapları

1. GSS çıkmadan aile hekimliği uygulaması sıkıntı yaratmayacak mı?
Genel Sağlık Sigortası çıkmadan toplumun tümüne ayırım gözetmeden eşit sağlık hizmet sunumunu hedefleyen bir modelin çeşitli sıkıntılarla karşılaşacağı kolayca tahmin edilebilecek bir durumdur. Bu nedenle aile hekimliği pilot uygulaması için birinci basamağa özel, yani aile hekimleri üzerinden sağlık hizmeti alan kişiler için kısıtlı da olsa sanal bir sağlık sigortası oluşturuldu. Bu yapılanma içerisinde aile hekimlerine muayene olmak için cepten ödeme veya sigorta kurumlarına yansıtılacak bir bedel olmayacak, temel laboratuvar ve görüntüleme tetkikleri ücretsiz olarak yapılabilecektir. Bu uygulamada tek sıkıntı, ilaç temini aşamasında, herhangi bir sağlık güvencesi olmayan kişilerin durumudur. Genel Sağlık Sigortasının devreye girmesi ile bu sıkıntı da ortadan kalkacaktır.

2. Aile hekimliği uygulamasında tercih edilmeyen bölgedeki nüfusun durumu ne olacak?
Aile hekimliği uygulamasında her ilçede o bölgenin toplum sağlığından sorumlu olacak Toplum Sağlığı Merkezleri oluşturuluyor. Eğer uygulamada tercih edilmeyen bir bölge olursa bu merkezlerde görevli sağlık personeli bu bölgede çalışmak üzere görevlendirilebilecek. Bu personele bu hizmeti yaptığı için ek bir ödeme yapılacak. Ayrıca vatandaşların hekim seçme özgürlüğü de olacağı için eğer kendi bölgelerindeki hekimden memnun kalmazlarsa aynı ilçe içinde kalmak şartıyla başka bir hekimi de tercih edebilecekler.

3. Aile hekimliği uygulamasında uzman hekimler aile hekimliğine başvurabilecek mi? Cerrahi branş hekimleri hem birinci basamak hem de ikinci basamakta görev yapabilecek mi?
Aile hekimliği uzmanları dışındaki diğer branşların uzman hekimleri de uygulamada yer almak üzere başvurabilecekler. Ancak uzmanlık dalları ne olursa olsun bu branşları ile ilgili uzmanlık hizmetlerini başka bir kamu veya özel sağlık kurumunda yapamayacaklar.

4. Mevcut aile hekimi aynı zamanda gezici aile hekimliği yapabilecek mi?
Aile hekimlerinin bulunduğu bölgede gezici sağlık hizmeti vermesi gereken bir nüfus varsa bu hizmetini verecektir. Bu hizmeti mesai saatleri dahilinde daha önceden günlerini bildirmek şartıyla vereceklerdir.

5. Aile hekimliğinde kullanılacak sarf malzemeler sigorta kurumu tarafından mı yoksa il müdürlükleri tarafından mı karşılanacak?
Kullanılacak ve fatura edilmeyen sarf malzemeleri hekim tarafından karşılanacaktır. Hekimlere bu tür malzemeleri temin etmesi için ücret desteği verilmektedir.

6. Aile hekimliğinde eşlerden biri bir aile hekimini, diğeri başka bir aile hekimini seçebilecek mi? Böyle bir durum sıkıntı yaratmaz mı? Çocukların durumu ne olacak?
Kişilerin istediği hekimi seçmesi esastır. Mevcut sistemde olduğu gibi kişiler istedikleri hekimi tercih etmektedirler. Çocuklar ise yine ebeveynlerinin tercih ettiği hekime kaydettirilebilecektir. Bu tarz tercih hakkının yaratabileceği sıkıntı bazı hastalıkların bir yerde odaklanmasına rağmen fark edilememesi olacaktır. Ancak kullanılan bilgisayar programına kayıtlar doğru girildiği takdirde Toplum Sağlığı Merkezinde çalışan takip sisteminde bu durum ikaz mekanizmasını tetikleyecek ve hekimlere durum bildirilecektir.

7. Üniversite öğrencilerinin durumu aile hekimliğinde ne olacak?
Üniversite öğrencileri yılın büyük bir kısmını okudukları yerde öğrenci olarak geçirdikleri için burada bir hekime kayıt olmaları daha doğru olacaktır.

8. Aile hekimliğinde denetleme kim tarafından ve nasıl yapılacak?
İlçelerde oluşturulan Toplum Sağlığı Merkezleri aile hekimlerinin hizmetini denetleyecektir. Ayrıca İl Sağlık Müdürlükleri de ilin tüm sağlık hizmetleri gibi bu hizmetleri de planlama ve denetleme yetkisine sahiptir. Toplum Sağlığı Merkezleri ile ilgili bilgiyi https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/ailehekimligi-anasayfa adresinde inceleyebilirsiniz.

9. Aile hekiminin sözleşmesi hangi durumlarda feshedilecek? Kişi yeniden eski görev yerine dönebilecek mi?
Aile hekiminin ve aile sağlığı elemanlarının sözleşmelerinin hangi durumlarda feshedileceği Ücret ve Sözleşme Yönetmeliği
https://saglik.gov.tr/TR,11186/yonergeler.html
Madde 13-16'da açıkça belirtilmiştir. Fesih durumunda personel eski kadrosuna iade edilecektir ancak eski görev yerindeki kadrosu dolu veya lağvedilmiş ise başka bir yerde görevlendirilebilecektir.

10. Aile hekimine ücret ödemesi hangi periyotlarda yapılacaktır?
Aile hekimleri ve aile sağlığı elemanlarına yapılacak ödemeler kanun gereğince aylık periyotlarda olacaktır.

11. Aile hekimliğinde sevk zinciri zorunluluğu getirildiği söylenmekle birlikte, sözleşmeli ve sözleşmesiz hastanelere sevksiz gideceği ifadesi bir çelişki değil midir?
Bu ifade çelişki içermemektedir çünkü bu ifade aile hekimliğinin uygulanmaya başladığı yerlerde geçersiz olacaktır. Kişilerin doğrudan hastaneye başvuru devam edecektir ancak acil durumlar dışında aile hekiminden sevk edilmemişler ise muayene, tanı ve tedavi giderlerine katılım talep edilecektir.

12. Aile hekimi ile ikinci basamak hekimleri arasında sevkten doğacak bir rant getirilmiyor mu?
Eğer böyle bir rant var ise mevcut sistemde de var olduğu kabul edilebilir. Aile hekimlerinin yapacakları sevk oranları kendilerinin performansını etkileyecek, yani aşırı sevk durumunda ücretinde kesintiye yol açacak bir durumdur. Her hekimin sevk oranı, sevk ettikleri branşlar sürekli takip edilecektir. Belli bir branş üzerinde yoğunlaşma tespit edilirse bu hekimler ilgili branşta eğitime alınacaktır.

13. Pratisyen hekimler aile hekimliğinde geçişte nasıl bir sertifikasyon programına tabi tutulacak?
İlk aşamada 10 günlük bir uyum eğitimini takiben, 1 yıl sürecek hizmet içi eğitim verilecektir. Uyum eğitiminde aile hekimliği disiplinin kuralları, iletişim becerileri, kayıt sistemleri gibi klinik bilgi haricindeki bilgi ve beceriler verilecektir. İkinci aşama eğitimde ise klinik bilgi ve becerileri arttırmaya yönelik modüler tarzda tasarlanmış eğitim verilecektir.

14. AÇSAP, Talasemi Merkezi, VSD gibi merkezlerdeki elemanlar ve bu merkezlerin durumu ne olacak?
Bu merkezler ilk aşamada çalışmalarına devam edeceklerdir. Ancak hastaların zamanla aile hekimleri tarafından takip edilmeye başlanması ile bu merkezler hasta takip programlarından giderek düşeceklerdir. Bu merkezler zaman içinde Toplum Sağlığı Merkezleri bünyesine alınarak ilaç ve malzeme temini gibi lojistik hizmetler ve toplum tarama ve eğitimlerinde görev alacaklardır.

15. VSD ve KETAM kapanırsa tüberkülozlu ve kanserli hastaları kim takip edecek?
Bu hastalar aile hekimleri tarafından takip edilecektir.

16. 4000 nüfus sınırı hangi kriterler göre belirlendi? Aile hekimi çakılı sözleşmeli statüsündeki gibi mi olacak?
Nüfus sınırı hekim sayımız, vatandaşlarımızın sağlık hizmetinden istifade etme alışkanlıkları, günlük iş yükü hesaplanarak belirlenmiş bir sınırdır. Burada hedeflenen asıl rakam ortalama 3000 kişidir. Ancak pilot uygulama sırasında bu rakam üzerinde yeniden değerlendirme gerektiği görülürse uygun şekilde düzeltilecektir. Pilot çalışma bu gibi durumların sahadaki yansımalarını görebilmek amacıyla yapılmaktadır. Aile hekimlerinin sözleşme şartları 5258 sayılı kanun ve ilgili yönetmelikte belirlenmiştir. Buna göre statüleri çakılı sözleşmeli personelden farklıdır.

17. Aile hekimliğinin başlangıç uygulamasında bölgesel dağılım nasıl oluşturulacak? Hangi hekimin hangi bölgede çalışacağı nasıl belirlenecek?
Coğrafi dağılım, ulaşım imkanları, sağlık hizmetinden istifade etme alışkanlıkları değerlendirilerek ETF kayıtları esas alınarak yaklaşık 3000 kişilik bölgeler oluşturulacaktır. Bu bölgelere dağılım hekimlerin hizmet puanları esas alınarak tercihleri doğrultusunda yapılacaktır. Buna ait usuller Uygulama Yönetmeliğinde detaylı olarak bulunabilir.

18. Aile hekimliğinde acildeki pratisyen hekimlerin durumu ne olacak?
Bu hekimler çalışmalarına devam edeceklerdir, ancak aile hekimliğinin etkili şekilde devreye girmesi ile acil servislere başvurular azalacak ve buralarda çok sayıda pratisyen hekimin istihdam edilmesine gerek kalmayacaktır. Bu hekimlerimiz de aile hekimliği, toplum sağlığı merkezi hekimliği gibi birinci basamak hizmetlerine yönleneceklerdir. Acil servislere başvuruda aslolan hastanın ilgili branş uzmanlarınca değerlendirilmesidir, ancak bilindiği gibi acil servislerin kullanımı istismar edilmekte, aslında birinci basamakta sorunu çözülebilecek pek çok hasta doğrudan buraya başvurmaktadır.

19. Aile hekimliğinde koruyucu sağlık hizmetleri kesintileri az olmakta olup koruyucu hizmetleri sekteye uğratmaz mı?
Koruyucu sağlık hizmetlerinde kesinti azami %15 olarak belirlenmiştir. Yani koruyucu sağlık hizmeti performansı düşük olan kişinin ücretinin %15'ine kadar kesinti söz konusu olabilecektir. Bu durumun uzun süre devam etmesi durumunda sözleşmenin feshine kadar varabilecek tedbirler alınabilme yolu açıktır. Ayrıca koruyucu hizmetlerin iyi verilmesi hekime olan başvuruları da azaltacağından hekimler iş yüklerini azaltmak için bu hizmetlerin iyi verilmesi gereği bilincine kısa sürede ulaşmaktadırlar.

20. Aile hekimliğine dahil olmayan pratisyen hekimlerin durumu ne olacak?
Aile hekimliğine dahil olmayan sağlık personeli oluşturulacak Toplum Sağlığı Merkezleri bünyesinde görev yapacaklardır. Bu merkezler toplumun genelini ilgilendiren sağlık hizmetleri, aile hekimliği hizmetlerinin planlanıp değerlendirilmesi, lojistik hizmetler, idari hizmetler, adli tabiplik, çevre sağlığı hizmetlerini yürütecektir. Bu merkezlerin ve buralarda çalışacak personelin görevlerini Toplum Sağlığı Merkezleri ile ilgili yönergede (https://yhgm.saglik.gov.tr/) detaylı olarak bulabilirsiniz.

21. Aile hekimlerinin bir başka bölgeyi talep etmesi halinde atamaları nasıl yapılacak?
Aile hekimleri bir başka bölgeyi talep ederlerse bu bölge için sıraya girecekler. Bu bölgede bir pozisyon boşaldığı takdirde sırada bekleyen hekimlerden puanı yüksek olanın ataması yapılacaktır.

22. Aile hekimliğinde 112'lerin durumu ne olacak?
112'ler hizmetlerine aynen devam edeceklerdir.

23. Aile hekimleri evde hasta bakım hizmeti verebilecek mi? Bu hizmetin bedeli nasıl ödenecek?
Evde hasta bakımı tarzında bir uygulama tamamen hekimlerin tercihindedir. Bu hizmet için bir ücretlendirme planlanmamıştır. Ancak hekimler gezici sağlık hizmetleri kapsamında ev ziyaretleri yapacaklardır.

24. Aile hekimliğinde kayıt sistemi nasıl yapılacak? Şu anki ETF kayıtlarına güveniyor musunuz?
Şu anki ETF kayıtları dışında referans alabileceğimiz iki kaynak var. Birisi nüfus sayımları, diğeri ise muhtar kayıtları. Tecrübelere göre ETF kayıtları bu üç kayıt içinde en güvenilir olanı. ETF kayıtları bölgelerin belirlenmesinde esas alınacaktır. Bundan sonra uygulama yapılacak illerde buna göre bölge verilerek hekimlerin kayıtları tamamlaması istenecektir.

25. Doğumdan ve askerlikten sonra gelenler aile hekimliği başvuru sırasında öncelikli olurken, idarecilik yaparken aile hekimliğine geçenler neden sıralamaya tabi tutuluyor?
Bu hekimler aile hekimliği yaparken zaruret nedeniyle bu hizmete ara veren personeldir. Dönüşlerinde hizmetlerine devam etmek üzere öncelik sağlanması doğru bir uygulama olacaktır.

26. Diğer personelin döner sermayesi nasıl işleyecek?
Diğer personel Toplum Sağlığı Merkezi hizmetlerinden elde edilen gelirden döner sermaye katkı payı alacaktır.

27. Aile hekimliğinde hekim dışındaki personelin dağıtımı hangi kriterlere göre yapılacak?
Hizmet ihtiyacına göre yapılacaktır. Bu konuda Personel Dağılım Cetvelleri dikkate alınacaktır. Aile sağlığı elemanlarının dağıtımında ise aile sağlığı elemanları ile hekimlerin anlaşması esas tutulacaktır. Hekim ile anlaştığını belirten aile sağlığı elemanlarının ataması ilgili hekimin yanına yapılacaktır.

28. Aile hekimliği sisteminde özel polikliniklerin ve hastanelerin pozisyonu ne olacak?
Özel hastanelerin pozisyonunda bir değişiklik olmayacaktır. Ancak polikliniklerle değil, aile hekimliği uygulamasında bizzat yer alacak personelle sözleşme imzalayacağı dikkate alınmalıdır. Polikliniklerin aile sağlığı merkezi tarzında, aile hekimlerinin bir arada çalıştığı mekanlar şekline yeniden organize olması gerekecektir.

29. Aile Hekimliği ücretsiz ise mevcut ekonomik durum bunu kaldırabilecek mi?
Hastanelere doğrudan başvurular sadece %20 azaldığında bu maliyetin karşılığı tasarruf edilebilmektedir. Bunun üzerindeki azalmalarda ise sistem maliyeti düşmektedir.

30. Aile hekimleri her ilacı yazamadığına göre kronik hastaların tedavisi nasıl düzenlenecek?
Bu uygulama geri ödeme kurumlarının kararı ile yapılmaktadır. Geri ödeme kurumlarına bu kararın esasen maliyeti arttırıcı bir karar olduğu bu uygulama sonucunda gösterilebilirse bu kararda çeşitli düzenlemeler yapılabilmesi sağlanacaktır.

31. Aile Hekimliği'nde laboratuvar ve röntgen hizmetleri nasıl verilecek?
Bu tür tetkikler Toplum Sağlığı Merkezleri ve Sağlık Müdürlüğünün onayını almış özel merkezlerce yapılabilecektir. Bu tetkikler Bütçe Uygulama Talimatı çerçevesinde hekimlere fatura edilecektir. Hekimlere bu tetkikleri yaptırmaları için bütçe sağlanmaktadır.

32. Aile hekimi ile kavga eden bir kişi, mevcut aile hekimini reddettiğinde sağlık hizmeti kim tarafından verilecektir?
Kişi 6 aydan kısa sürede olmamak şartı ile hekimini değiştirebilir. Ancak bulunduğu yerdeki hekimi tercih etmeyen kişiler kendilerinden uzakta olan bir başka hekimi de tercih edebilecektir.

33. Bir aile hekimine kayıtlı kişi sayısı 1000 nüfusun altına düştüğünde aile hekiminin ve nüfusun durumu ne olacak?
Bu hekimin performansının yeterli olmadığı düşünülerek sözleşmesi feshedilerek yerine bir başka hekim görevlendirilecektir. Sözleşmesi fesholan hekim eski kadrosuna iade edilecektir. Bu arada ayrılan hekimin yerine ya yeni bir atama yapılacak veya bir hekim görevlendirilecektir.

34. Sevk oranlarında ve koruyucu sağlık hizmetlerinde kriterlere göre aile hekimlerine yaptırımlar var. Bol ve gereksiz ilaç yazan hekimler için bir yaptırım olacak mı?
Aile hekimleri reçete ettikleri ilaçları bilgisayar programına işlemek zorundadırlar. Bu ilaçlar merkezden takip edilerek sapmalar tespit edilecek ve hekimler ikaz edilecektir.

35. Genel pratisyen= aile hekimi ise, aile hekimliği uzmanlarının statüsü nedir?
Genel pratisyen ifadesi aile hekimliği uzmanı ile aynı anlamda kullanılmaktadır. İki terim ülkelerin kültürlerine göre değişen tarzda aynı işi yapan hekimleri ifade etmek için kullanılmaktadır. Her ikisi de mezuniyet sonrası birinci basamak üzerine uzmanlık eğitimi almış hekimi ifade etmek için kullanılmaktadır. Aile hekimi ifadesi ise geçiş döneminde sertifikasyon eğitimi ile aile hekimliği uygulama yetkisi verilen tabipler için kullanılan bir ifadedir. Pratisyen ifadesi sadece ülkemizde olan bir ifade olup tıp doktoru yerine kullanılmaktadır. Mevzuatta karşılığı olan bir ifade değildir.

36. Aile Hekimliği'nde ağız ve diş sağlığı hizmetlerini anlatır mısınız?
Aile hekimliği pilot uygulama kanununda aile diş hekimliğinin bahsi geçmektedir. Aile diş hekiminin görev ve sorumluluklarını, çalışma koşullarını belirleme konusunda çalışmalar devam etmektedir.

37. İller olarak aile hekimliğine hazırlık için neler yapmalıyız? Yol haritasını netleştirir misiniz?
İlk aşamada ETF ve aşı, gebe takibi gibi sağlık göstergelerinin sağlıklı bir şekilde tutulmasını temin ediniz. Sonraki aşamada sağlık ocakları, AÇSAP, VSD gibi merkezlerin envanterlerini çıkartarak gerekli bilgi işlem altyapısını hazırlayın. ETF'lerin bilgisayar ortamında, T.C. Kimlik Numaraları ile birlikte tutulması geçiş aşamasında planlamayı kolaylaştıracaktır.

38. Aile Hekiminin aile planlaması konusunda misyonu ne olacak?
Aile hekimi tüm modern aile planlaması konularında rehberlik verecektir. Sertifikası varsa RİA ve MR uygulaması yapabilecektir.

39. Aile Hekimliği çalışmalarının başlatılması sırasında Milli Eğitim Bakanlığı ile iletişime geçilerek bu konunun okullarda işlenmesi ve eğitim müfredatında yer alması düşünüldü mü?
Bu yıl için okullarda bu konunun işlenmesi için erken olduğu kanaatine varıldı. Düzce'de toplumla iletişim yerel medya imkanları ile sağlanmış, el broşürleri dağıtılmıştır.

40. Acil vakalarda durum ne olacak? Acilden hastaneye başvuran hastalar aile hekiminin sevk oranına yansıtılacak mı?
Acil durumlarda vatandaşlar doğrudan hastaneye başvurabilecektir. Acil durum veya sevksiz başvuru aile hekiminin sevk oranını etkilemeyecektir.

41. İsteyen istediği yerde aile hekimliği ofisi açabilecek mi?
İlde planlamayı İl Sağlık Müdürlüğü yapacaktır. Belirtilen standart sayıyı aşmamak üzere o bölgede hekimler istedikleri yerde, asgari standartları (bkz. Uygulama Yönetmeliği) karşılamak şartıyla tek başlarına veya diğer aile hekimleri ile birlikte merkez açabileceklerdir.

42. Aile Hekimliği'nde kış yaz nüfus değişim olan yerlerde sistem nasıl uygulanacak?
Kısa süreli konaklama durumunda olan kişilere acil servisler ve toplum sağlığı merkezleri hizmet verecektir. Yılın yarısını bir yerde, diğer yarısını bir yerde geçiren bireyler istedikleri yerde bir hekime sürekli kayıt yaptırabilecekleri gibi, uzun süre ile gitme durumunda gittikleri yerdeki bir hekime de kaydolabileceklerdir.

43. Bölge dışı hastalara bakıldığında bunun ücreti nasıl ödenecek?
Bölge dışı hastalara aile hekimleri baksa dahi ücretlendiremeyeceklerdir. Acil servisler ve toplum sağlığı merkezleri mevcut geri ödeme kuruluşlarına tahakkuk ettireceklerdir.

44. Pratisyen hekim Aile Hekimliği yapmak istemiyor ise hekimliğe devam edebilir mi?
Tabii ki hekimliğe devam edebileceklerdir. Ancak burada sorun geri ödeme kuruluşlarının koyacakları kurallardır. Bu hekimlerin yazdıkları reçeteleri veya uyguladıkları tedavileri karşılanmayabilecektir.

45. Aile Hekimleri sağlık ocaklarında mı görev yapacak?
Aile hekimleri isterlerse sağlık ocaklarında çalışabileceklerdir. İstemeleri halinde de kamu mekanları dışında bir yerde tek başlarına veya grup halinde hizmet verebileceklerdir.

46. Acil vakalar hastaneye (2.basamak) direk başvurduğunda izlenecek prosedür nedir?
Hastalar ilk önce acil olup olmadıklarına göre değerlendirilecektir. Eğer acil olmadığı düşünülürse ya aile hekimine başvurması istenecektir ya da ücrete katkı yapması talep edilecektir.

47. Aile Hekimine verilecek ücret net mi, brüt mü? Verilecek ücretten daha sonra gelir vergisi tahsil edilecek mi?
Aile hekimi ve aile sağlığı elemanlarının alacakları ücretler ücret yönetmeliğinde detaylı olarak belirtilmiştir. Kişi başına alınan ücret toplamı gelir vergisi ve sosyal güvenlik kesintilerine tabidir. Diğer gider yardımı ve tazminatlar ise sadece damga vergisine tabidir.

48. Aile hekimi sözleşmeli yerine memur statüsünde olsa daha iyi olmaz mı?
Her iki şekilde de yapılabilir. Ancak memur statüsünde olması durumunda ücretinde iyileştirme yapmak mümkün olmayacaktır. Mevcut maaş + döner sermaye şeklinde çalışmak zorunda kalacaktır.

49. Mevcut geçiş sürecinde aile hekimi sözleşmeli, yanında çalışan sağlık elemanı devlet memuru ise bu devlet memurunun sicilini kim dolduracak?
Devlet memurunun sicil amirleri ilgili yönetmeliklerle belirlenmiştir. Ancak bu amirler sicil notu verirken ilgili hekimin kanaatinden istifade edebilirler.

50. Aynı hekime Aile Hekimliği sertifikasyon programı yanında Acil sertifikasyon eğitimi de verilmesi uygun olmaz mı? Çünkü bu hekimler de özellikle kırsalda acil bilgisine sahip olmalı değil mi?
Acil eğitimi ayrı bir sertifikasyon programı olarak değil aile hekimliği geçiş dönemi eğitimlerinin bir parçası olarak planlanmıştır. İkinci aşama eğitimlerde acil eğitimi verilecektir.

51. Aile hekimliğinde bölge planlamasını kim yapıyor?
Bölge planlamasını il sağlık müdürlükleri yapacaktır.

52. Kayıtlı olunan yer dışında hastalanan kişi nasıl muayene ve tedavi olacak?
Bu durumda kişinin hastalığı acil bir hastalık olarak kabul edilecek ve acil servislerde müdahale edilecektir. Acil olmayan durumlarda da toplum sağlığı merkezleri muayene hizmeti verecektir.